Acer saccharum - Marshall. , Sugar Maple
1- افرا قندی
از خانواده Aceraceae ،جنس Acer می باشد.
گستره:
آمریکای شمال شرقی
ویژگیهای فیزیکی:
درخت خزان پذیر تا 30 متر رشد می کند. گلدهی افرای قندی در ماههای فروردین و اردیبهشت، رسیدگی بذر آن درماههای آبان و آذر می باشد. گلها دوجنسی و گرده افشانی بوسیله حشرات صورت می گیرد.
درخت افرای قندی در خاکهای شنی، لومی و رسی با زهکش خوب و حتی در خاکهای خیلی رسی رشد می کند. این درخت در خاکهای اسیدی، خیلی اسیدی، خنثی و قلیایی هم رشد می کند. محیط رشدی این گیاه یا بدون سایه و یا تا حدی سایه می باشد. درخت افرای قندی در برابر آلودگی های جوی مقاومت خوبی دارد.
کاربرد غذایی:
شیره درخت دارای مقدار زیادی شکر می باشد و از آن شربت و موادشیرین دیگر می سازند. زمان برداشت شیره درخت از اواخر زمستان تا اوایل بهار می باشد. سواخی را که برای گرفتن شیره از درخت ایجاد می شود به عمق 7 سانتیمتر و در 1.3 متر بالای زمین روی درخت ایجاد می گردد. از هر درخت می توان 40 تا 100 لیتر شیره استخراج کرد. شیره درخت افرای قندی 2 تا 6% شکر دارد بنابراین هر 32 لیتر شیره درخت 1 لیتر شربت افرا می دهد. نهال هایی که در اطراف درخت ایجاد می شود را در اواخر بهار جمع کرده و به صورت تازه یا خشک شده مصرف می کنند. بالهای روی بذر گیاه را جدا کرده و بذر را جوشانده و سپس داغ داغ می خورند. اندازه بذر حدودا 6 میلی متر می باشد. پوسته داخلی درخت را می پزند. همچنین آنرا خشک کرده و آرد نموده و در سوپ یا با آرد غلات ترکیب نموده و از آن نان می سازند.
کاربرد دارویی:
از پوست داخلی افرا قندی چایی می سازند که برای خون مقوی می باشد و همچنین ادرار آور و خلط آور می باشد. از ان همچنین برای درمان سرماخوردگی، اسهال و دیگر بیماری ها استفاده می کنند. از شیره گیاه برای درمان چشم درد استفاده می کنند. شیره افرا برای جگر مقوی و کلیه ها را تمیز می کند.
کاربرد دیگر:
از برگ درخت درخت افرا برای بسته بندی میوه سیب، گیاهان ریشه ای و غیره استفاده می کنند. چوب درخت ریز بافت، سخت، سفت، محکم، قوی و غیرقابل انعطاف می باشد و بخوبی رنگ جلا را می پذیرد؛ بخاط این خواص از آن در مبل سازی، فرش کف اتاق، منبت کاری، آلات و ابزار موسیقی و در کشتی سازی استفاده می شود.
جزئیات کاشت:
درخت افرا درختی است که در بیشتر خاکها بخوبی رشذد می کند. این درختان به به محیط کاملا روشن و فضای زیاد برای رشد نیاز دارند. درخت افرا PH حدود 4.5 تا 7.3 و وقتی در دوره دورمانسی باشد تا 45 درجه زیر صفر را تحمل می کند. افرا تند رشد می باشد و تا 250 سال زنده می ماند؛ افرای قندی درختی تزیینی می باشد و همنشین بدی با گیاهان اطراف خود می باشد. به مدت 10 تا 15 سال می توان شیره درخت را استخراج کرد.
تکثیر:
بذر درخت افرا قندی را تا موقعیکه برسد درون شاسی سرد بکارید این بذرو در بهار جوانه می زنند. بذور انباری را به مدت 24 ساعت در آب بخیسانید و 2 تا 4 ماه در دمای 1 تا 8 درجه سانتی گراد استرافیکاسیون سرمایی بدهید. این بذور به آهستگی جوانه می زنند و گاهی تا دو سال عمل جوانه زنی آنها طول می کشد. می توان بذر را سبز(وقتی کاملا رشد و نمو کرده ولی خشک نشده است و هیچ مواد بازدارنده ای را ایجاد نکرده) برداشت کرده و فورا کاشت. این بذور در اواخر زمستان جوانه می زنند. وقتی نهال با مراقبت بقدر کافی رشد کرد، انها را در گلدانهای مجزا بکارید و اجازه بدهید که اندازه آن به 20 سانتی متر یا بیشتر برسد و سپس در زمین اصلی بکارید. خوابانیدن در حدود 12 ماه طول می کشد و در اکثر گونه ها این عمل موفقیت امیز می باشد. قلمه هایی را که از شاخه های جوان می گیرند در ماههای خرداد و تیر می کارند. هر قلمه باید دو تا سه جفت پای برگ، یک جفت جوانه در قاعده داشته باشد. در قاعده قلمه یک برش نازک ایجاد بکنید و اگر از هورمونهای ریشه زنی استفاده بکنید، ریشه زنی اصلاح می شود.
